Neden Bitkisel Atık Yağ Topluyoruz ?
Neden Bitkisel Atık Yağ Topluyoruz ?
Atık yağlar ekotoksik özelliğe sahiptir. Alıcı ortamı kirleterek, ortamda yaşayan canlıların yaşam alanlarını yok ederek tahribata yol açar. Atık yağlar suya karıştığı zaman; temiz su yüzeyini kaplar ve suyun hava ile temasını engeller. Havadan suya oksijen transferini önler, zamanla oksijenin azalmasına sebep olur. Denize, akarsuya ve göle ulaşan bitkisel atık yağlar, kuşlara, balıklara ve diğer canlı türlerine zarar vermektedir.
Lavaboya döküldüğünde; kanalizasyon sistemine sıvanır. Kanalizasyon borusu içindeki atıkların yapışmasına borunun daralmasına ayrıca; @ oranında kanalizasyon sisteminin tıkanmasına sebep olur.
Kanalizasyona dökülen yağlar atık su arıtma tesislerine zarar verir ve işletme maliyetini artırır. Evsel atık sular genel olarak biyolojik olarak arıtılırlar. Evsel atık su içinde bulunan yağları biyolojik olarak arıtmak mümkün değildir. Ayrıca biyolojik arıtmada faaliyet gösteren bakteriler yağ ve gresle kaplanarak aktiviteleri engellenir. Atık suyun KOI ve BOI’sinde ciddi artışlara neden olur. Sonu arıtma ile bitmeyen atık suların içindeki bitkisel ve hayvansal atık yağlar; denizlere, göllere ve akarsulara döküldüğü zaman o suyun kirlenmesi ve sudaki oksijenin azalması sonucu; ortamdaki, başta balıklar olmak üzere diğer canlılar üzerinde büyük tahribata yol açar.
Bitkisel yağ atıklarının çöp içerisine atılması veya dökülmesi yasaktır. Çöpe dökülen atık yağlar çöp depolama alanında sık sık yangın çıkmasına neden olmaktadır. Çöp depolama alanı işleticileri kızartma yağlarının çöpe karışmamasını isterler. Köpekler, ayılar ve bazı kuş türleri (martı gibi) bitkisel ve hayvansal yağ atıklarını severler. Bu durum hayvanların bu depolama alanına gelmesine neden olur.
Kullanılmış yağlar yer altı sularının kirlenmesine neden olabilir. Kirlenen yer altı sularını temizlemek çok çok pahalı ve zordur. Yer altı suları her ülke için önemli bir içme suyu kaynağıdır.
Atık yağlar soba, fırın gibi yerlerde yakılması yasaktır. Atık yağlar yakıldığı takdirde içindeki ağır metal ve klor bileşenleri hava ile birlikte, atmosfere salınarak hava kirliliğine neden olmaktadır.
Toprağa döküldüğü zaman toprağın yapısını bozar verim kaybına neden olur dolayısıyla bitkilere zarar verir. En önemli yaşam kaynağımız olan sularımızı, hızla kirletir. İnsan sağlığı açısından oldukça zararlıdır.
Lokanta, restoran, fast food, hazır yemek, pişirme merkezlerinde kızartmalık yağ gereğinden fazla kullanıldığı zaman kimyasal yapısı bozulur. Sağlığımızı tehlike altına sokar.
Atık yağlar su kirliliğinin % ini oluşturur. Bir litre atık yağın lavaboya dökülmesiyle bir milyon litre içme suyu kullanılamaz hale gelmektedir.
Bu kampanyamızın amacı, bitkisel atık yağların üretiminden bertarafına kadar, çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesini, bu atık yağların yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların oluşturulmasını sağlamaktır. Çevre kirliliğini önlemek, çevre ve insan sağlığını korumak için oluşan bitkisel atık yağları, bitkisel atık yağ toplama sistemine verilmesi gerekmektedir.
06.06.2015 tarih ve 29378 sayı ile Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği bitkisel atık yağların geçici depolanması, toplanması, taşınması, geri kazanılması hususundaki hukuki ve cezai sorumlulukları düzenler. Yönetmeliğin Amaç başlıklı 1. maddesinde bitkisel atık yağların oluşumundan bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetiminin sağlanması, yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların oluşturulması ve buna yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmektedir denilmektedir.
Ayrıca yönetmeliğin Genel İlkeler başlıklı 5. Maddesinde;
Bitkisel atık yağlar ile bu yağların işlenmesi sonucu oluşan atıkların çevreye zarar verecek şekilde depolanması, taşınması, doğrudan veya dolaylı olarak yüzey suları ile yeraltı suyuna, denize, kanalizasyona, drenaj sistemi ile toprağa verilmesi ve mevcut düzenlemelerle belirlenen sınır değerleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde yakılması yasaktır,
Bitkisel atık yağ üreten kurum, kuruluş veya işletmeler bu yağın toplanması için çevre lisanslı geri kazanım tesisleriyle veya bitkisel atık yağ ara depolama tesisleri ile yıllık sözleşme yapmakla yükümlüdürler,
Bitkisel atık yağlar, çevre lisanslı geri kazanım tesisleri ile bitkisel atık yağ ara depolama tesisleri tarafından toplanır. Bunun dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından bitkisel atık yağlar toplanmaz denilmektedir.
Yine yönetmeliğin Belediyelerce Alınacak Tedbirler başlıklı 8. Maddesinde ;
Büyükşehir belediyeleri, büyükşehir ilçe belediyeleri, il, ilçe ve belde belediyeleri; yetki sahasında bulunan bitkisel atık yağ üreticilerini denetleyerek bitkisel atık yağların kanalizasyona dökülmesini önlemekle görevli ve yetkilidir.
İl, ilçe ve belde belediyeleri;
a) Sınırları dâhilinde bitkisel atık yağ üreticilerinin, çevre lisansı almış geri kazanım tesisleriyle veya bitkisel atık yağ ara depolama tesisleri ile yıllık sözleşme yapmalarını sağlamak, buna ilişkin kayıtları ilgili il müdürlüğüne bildirmek, sözleşme yapmayanlara gerekli cezai işlemi uygulamakla,
b) Bitkisel atık yağların hanelerden ayrı toplanması için yetkilendirilmiş kuruluş, çevre lisansı almış geri kazanım tesisleriyle veya bitkisel atık yağ ara depolama tesisleri ile işbirliği yaparak toplama sistemini oluşturmak, bitkisel atık yağ toplama faaliyetleri konusunda halkı bilgilendirmek ve toplama miktarları hakkında ilgili il müdürlüğüne bilgi vermekle, görevli ve yetkilidir denilmektedir.
Bu kapsamda öncelikle Belediyemiz sınırlarında bulunan 14 mahalle muhtarlığında atık yağ toplama noktaları oluşturulmuştur.
- Güzelhisar Mah. Muhtarlığı,
- Fatih Mah. Muhtarlığı,
- A.Menderes Mah. Muhtarlığı,Orta Mah. Mah. Muhtarlığı,
- Yedieylül Mah. Muhtarlığı,
- Ata Mah. Mah. Muhtarlığı,
- Cuma Mah. Mah. Muhtarlığı,
- Cumhuriyet Mah. Muhtarlığı,
- Köprülü – Veysi Paşa Mah. Muhtarlığı,
- Kurtuluş Mah. Muhtarlığı,
- M.Sinan Mah. Muhtarlığı,
- Zafer Mah. Muhtarlığı,
- Efeler Mah. Muhtarlığı,
- Kemer Mah. Muhtarlığı
Ayrıca bazı okullar, yurtlar ve kamu kurumlarında da toplama noktaları bulunmakta olup İlçemiz sınırları dahilinde yaklaşık olarak 200 noktadan bitkisel atık yağ toplanmaktadır. Daha sonra vatandaşlarımızdan gelen talepler değerlendirilerek bu doğrultuda toplama noktaları arttırılacaktır. Vatandaşlarımız biriktirmiş oldukları bitkisel atık yağlarını bu toplama noktalarına getirerek çevrenin korunmasına destek sağlamış olacaklardır. Toplama noktalarında biriktirilen atık yağlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından İzin, Lisanslı Atık Yağ Geri Kazanım Firması tarafından tekrar değerlendirilerek atık yağların doğaya ve canlılara vereceği zarar engellenmiş olacaktır.